Page 32 - MuDo67
P. 32
của Nguyễn Trãi là Nguyễn Thị Lộ nhan sắc lộng lẫy, lại có biệt tài về
văn chương, vua Lê Thái Tông bèn phong cho chức Lễ Nghi Học Sĩ,
ngày đêm hầu bên cạnh nhà vua. Đến khi Đông tuần, xa giá về tới Trại
Vải (Lệ Chi Viên), thuộc xã Đại Lại, huyện Gia Định, nay là Gia Bình,
thình lình nhà vua nhuốm bệnh, lên cơn sốt dữ dội. Thị Lộ phải hầu hạ,
thang thuốc suốt đêm, rồi nhà vua băng hà. Các quan hốt hoảng, vội vã
và bí mật phụng giá về Kinh, nửa đêm vào cung mới làm lễ phát tang.
Tất cả triều thần đều buộc tội Thị Lộ đã âm mưu giết vua, liền đem
nàng ra giết chết.
Có sách nói rằng Thị Lộ đã bỏ thuốc độc vào chén cho vua uống. Có
sách nói vua bị cắn lưỡi mà chết. Riêng phần Nguyễn Trãi, ông chỉ nói
rằng: “Nếu có tội thì cứ chiếu pháp luật mà nghiêm trị”.
Thảm trạng này xảy ra đúng lúc trong triều có nhiều võ quan theo
phe Lê Sát, sinh lòng đố kỵ vì thấy ngày trước Nguyễn Trãi được Vua
Lê Thái Tổ (Lê Lợi) trọng dụng, đem lòng oán ghét, nhân cơ hội này,
liền nghi Nguyễn Trãi là chủ mưu sát đế. Thế là sau đó, quan Thừa Chỉ
Nhập Nội Hành Khiển Đại thần Nguyễn Trãi đã bị giết và cả ba họ bị
tru di.
Truyền thuyết cho rằng: lúc lập vườn tại Côn Sơn, lính hầu của Nguyễn
Trãi đã giết chết một ổ rắn gồm mấy mẹ con. Sau đó rắn mẹ tái sinh, bò
lên trần nhà nhìn Nguyễn Trãi đọc sách. Rắn nhỏ xuống một giọt máu
đào, xuyên thấm qua ba tờ giấy, nhằm ám chỉ là ba họ. Về sau, cũng
con rắn đó đã hiện thân nơi Thị Lộ làm ả bán chiếu gom ở Tây Hồ, gặp
Nguyễn Trãi, có xướng họa như sau:
Ả ở đâu về, bán chiếu gom?
Chẳng hay chiếu đã hết hay còn?
Xuân xanh chừng độ bao nhiêu tuổi?
Đã có chồng chưa? Được mấy con?
Tôi ở Tây Hồ bán chiếu gom
Cớ chi ông hỏi hết hay còn?
Xuân xanh mới độ trăng tròn lẻ,
Chồng còn chưa có, hỏi chi con!
Sau đó thì Thị Lộ đã trở thành tì thiếp của Nguyễn Trãi, nhập được
gia đình ông ta, để âm mưu phục thù, trả nợ máu ngày xưa là mấy mẹ
con đã bị giết oan nơi bụi rậm.
Cái án oan này, mãi đến 22 năm sau, vua Lê Thánh Tông mới xét lại.
Đó là vụ án lịch sử Lệ Chi Viên. Vua thấy có nhiều điều hàm hồ, oan ức
cho một đại công thần khai quốc, liền truyền hủy bỏ bản án trước kia,
