Page 243 - MUDO 81
P. 243
Mũ Đỏ 81 241
có người mang đến những khoản USD lớn xin mua thì tại sao phải
ngại ngần. Số tiền đề nghị bán là 1 triệu USD nhưng sau nhiều lần
đàm phán đã được chốt giá 650.000 USD, cả lúc đó và muôn đời
sau, đó là một cái giá rẻ bèo cho các báu vật nầy.
Thương vụ diễn ra nhanh chóng đến mức không ai kịp can thiệp.
Ông Phạm Khương kể khi tỉnh Lâm Đồng một lần nữa hay biết về
quyết định đó đã triệu tập một cuộc họp suốt 3 ngày liền để tìm
cách giữ lại những chiếc đầu máy răng cưa. Nhưng “tiền trao cháo
múc”, tháng 8.1990 khi mọi người đang họp thì phía Thụy Sĩ đã đưa
xe đặc chủng lên tới Đà Lạt. Và cứ vậy, lần lượt những chiếc đầu
máy và toa tàu răng cưa rời D’ran, rời Eo Gió, vượt Kronphra về
Tháp Chàm rồi thẳng cảng Vũng Tàu, xuống tàu biển Thụy Sĩ. Câu
chuyện về thương vụ bán những đầu máy răng cưa ấy đã vĩnh viễn
đóng chặt giấc mơ nối lại tuyến đường xe lửa răng cưa trong ông
Phạm Khương và rất nhiều người. Nhưng với người Thụy Sĩ lại mở
ra một chương mới về sự hồi sinh của tuyến đường răng cưa mà từ
nhiều thập kỷ trước đó, họ đã không còn đầu máy để chạy.
Chỉ hai tháng sau khi những đầu máy răng cưa rời Đà Lạt, ông
Phạm Khương đã nhận được bưu phẩm của kỹ sư Ralph Schorno từ
nhà ga Jungfraujoch. Đó là một cuốn sách rất dày, in những tấm ảnh
màu trên nền giấy tốt, kể lại hành trình tìm ra đầu máy răng cưa ở
Đà Lạt, đưa về Thụy Sĩ. Và cuối sách là những hình ảnh về hai trong
bốn chiếc đầu máy răng cưa mà họ đã khôi phục thành công đang
nhả khói trên đường đèo vượt dãy Alpes. Và rất lịch sự, người Thụy
Sĩ đã không quên đính kèm một tấm bảng trên thành đầu máy, với
dòng chữ về mốc thời gian mà chiếc đầu máy từng chạy trên tuyến
đường Phan Rang–Đà Lạt. Như một sự nhắc nhớ về nguồn cội, nhắc
nhớ về cả một nỗi đau trong những người Việt Nam từng yêu mến
và tự hào về con đường răng cưa đã mất.
* Trong quá trình xây dựng và khai thác Thiết lộ Lâm Viên, Công
ty Hỏa xa nhà nước CFI nhập cảng vào Việt Nam các đầu máy chạy
được trên đường rầy răng cưa theo bốn đợt như bảng bên. Các đầu
máy HG 4/4 được xem là vật hiếm không thể tìm đâu ra ngoài Việt
Nam vì công ty SLM ở Winterthur của Thụy Sĩ (Schweizerische
Lokomotiv und Maschinenfabrik) chỉ chế tạo 7 chiếc đầu máy kiểu
HG 4/4 và công ty MFE (Maschinenfabrik Esslingen) của Đức chế
tạo thêm 2 đầu máy HG 4/4 dựa trên giấy phép nhượng quyền của
Tháng mười hai không hai không
