Page 31 - DacSan69
P. 31
Muõ Ñoû 31
dân làng lấy tên
để lại, còn khu đất đốt tan giặc Ân ngày nay được
gọi là Làng Cháy.
Vua Hùng Vương nhớ ơn cho lập đền thờ và phong chàng là Phù Ðổng
Thiên Vương mà dân ta hay gọi là Thánh Gióng. Hàng năm, dân làng Phù
Ðổng vẫn kỷ niệm chuyện này trong dịp tế lễ hàng năm.
Ngựa Ðá Ðời Nhà Trần.
Trong thời kháng Nguyên Mông (thế kỷ 13 sau tây lịch), sau khi phá tan
quân Mông Cổ xâm lăng lần thứ ba, Trần Hưng Ðạo rước ra giá Thượng
Hoàng và nhà vua tới Long Hưng để làm lễ bái yết Chiêu Lăng. Khi ấy,
vua Trần Nhân Tôn (1279-1298) trông thấy lăng tẩm khác xưa, những con
ngựa đá ở trước lăng con nào con nấy chân cũng dính bùn. Nhà vua nghĩ
rằng trong khi chinh chiến chống quân xâm lăng, Tiên Ðế dễ thường cũng
cưỡi ngựa đi giúp. Ngài bèn cảm khái vịnh hai câu thơ sau:
“Xã tắc lưỡng hồi lao thạch mã
Sơn hà thiên cổ diện kim âu”
Nghĩa là:
“Xã tắc hai lần nhọc ngựa đá
Non sông muôn thuở vũng âu vàng”
(Âu vàng: chậu vàng để chỉ sự bền vững của quốc gia. Trong Nam Sử có
câu: “Ngã quốc gia nho nhược kim âu, vô nhất thương khuyết” nghĩa là:
“Quốc gia của ta còn vững như cái chậu vàng không bị tổn thương hay sứt
mẻ “ )
Lịch sử dân tộc ta còn nhiều chuyện kể về công lao của ngựa trong việc
bảo vệ tổ quốc như:
- Nhờ kỵ binh mà Lê Ðại Hành (Vua Nhà Tiền Lê, 980-1005) đã giết chết
Hầu Nhân Bảo (tướng nhà Tống tại ải Chi Lăng).
- Nhờ kỵ binh phối hợp với thủy binh và bộ binh mà Lý Thường Kiệt đã
đại phá ba châu là: Châu Khâm, Châu Liêm, và Châu Ung của nhà Tống
(đời Vua Lý Nhân Tôn, 1072-1127) - và đánh tan quân Chiêm Thành, bắt
vua Chiêm Thành là Chế Cũ ; cuối cùng vua Chiêm Thành phải dâng ba
châu để chuộc mạng.
- Trong thời kỳ kháng Minh: với hơn 10 năm chinh chiến. Cuối cùng, Bình
Ðịnh Vương Lê Lợi đã nhờ mưu kế của Nguyễn Trãi phá tan giặc Minh.
Việc dụng binh cần nhanh chóng, cuối cùng kỵ binh ta phối hợp với bộ
binh đã phá tan giặc Minh, cỡi ách đô hộ của nhà Minh. Ðây chúng ta thử
ôn lại đoạn sử hào hùng của dân tộc qua một đoạn của bài Bình Ngô Ðại
Cáo do Nguyễn Trãi viết để bố cáo toàn dân Việt biết:
“...Mười tám Liễu Thăng thua ở Chi Lăng, hai mươi Liễu Thăng chết ở
Mã Yên, hai mươi lăm Lương Minh trận vong, hai mươi tám Lý Khánh tự
vẫn, lưỡi dao ta đang sắc, ngọn dáo giặc phải lùi, lại thêm quân bốn mặt
Xuân Giáp Ngọ 2014
dân làng lấy tên
để lại, còn khu đất đốt tan giặc Ân ngày nay được
gọi là Làng Cháy.
Vua Hùng Vương nhớ ơn cho lập đền thờ và phong chàng là Phù Ðổng
Thiên Vương mà dân ta hay gọi là Thánh Gióng. Hàng năm, dân làng Phù
Ðổng vẫn kỷ niệm chuyện này trong dịp tế lễ hàng năm.
Ngựa Ðá Ðời Nhà Trần.
Trong thời kháng Nguyên Mông (thế kỷ 13 sau tây lịch), sau khi phá tan
quân Mông Cổ xâm lăng lần thứ ba, Trần Hưng Ðạo rước ra giá Thượng
Hoàng và nhà vua tới Long Hưng để làm lễ bái yết Chiêu Lăng. Khi ấy,
vua Trần Nhân Tôn (1279-1298) trông thấy lăng tẩm khác xưa, những con
ngựa đá ở trước lăng con nào con nấy chân cũng dính bùn. Nhà vua nghĩ
rằng trong khi chinh chiến chống quân xâm lăng, Tiên Ðế dễ thường cũng
cưỡi ngựa đi giúp. Ngài bèn cảm khái vịnh hai câu thơ sau:
“Xã tắc lưỡng hồi lao thạch mã
Sơn hà thiên cổ diện kim âu”
Nghĩa là:
“Xã tắc hai lần nhọc ngựa đá
Non sông muôn thuở vũng âu vàng”
(Âu vàng: chậu vàng để chỉ sự bền vững của quốc gia. Trong Nam Sử có
câu: “Ngã quốc gia nho nhược kim âu, vô nhất thương khuyết” nghĩa là:
“Quốc gia của ta còn vững như cái chậu vàng không bị tổn thương hay sứt
mẻ “ )
Lịch sử dân tộc ta còn nhiều chuyện kể về công lao của ngựa trong việc
bảo vệ tổ quốc như:
- Nhờ kỵ binh mà Lê Ðại Hành (Vua Nhà Tiền Lê, 980-1005) đã giết chết
Hầu Nhân Bảo (tướng nhà Tống tại ải Chi Lăng).
- Nhờ kỵ binh phối hợp với thủy binh và bộ binh mà Lý Thường Kiệt đã
đại phá ba châu là: Châu Khâm, Châu Liêm, và Châu Ung của nhà Tống
(đời Vua Lý Nhân Tôn, 1072-1127) - và đánh tan quân Chiêm Thành, bắt
vua Chiêm Thành là Chế Cũ ; cuối cùng vua Chiêm Thành phải dâng ba
châu để chuộc mạng.
- Trong thời kỳ kháng Minh: với hơn 10 năm chinh chiến. Cuối cùng, Bình
Ðịnh Vương Lê Lợi đã nhờ mưu kế của Nguyễn Trãi phá tan giặc Minh.
Việc dụng binh cần nhanh chóng, cuối cùng kỵ binh ta phối hợp với bộ
binh đã phá tan giặc Minh, cỡi ách đô hộ của nhà Minh. Ðây chúng ta thử
ôn lại đoạn sử hào hùng của dân tộc qua một đoạn của bài Bình Ngô Ðại
Cáo do Nguyễn Trãi viết để bố cáo toàn dân Việt biết:
“...Mười tám Liễu Thăng thua ở Chi Lăng, hai mươi Liễu Thăng chết ở
Mã Yên, hai mươi lăm Lương Minh trận vong, hai mươi tám Lý Khánh tự
vẫn, lưỡi dao ta đang sắc, ngọn dáo giặc phải lùi, lại thêm quân bốn mặt
Xuân Giáp Ngọ 2014
