Page 168 - MuDo65
P. 168
168

Appomattox Court House.

Moät traän chieán



Cuoái cuøng



Baûn dòch cuûa Muõ ñoû

Thaïch ñaàu ñaø




Trận nội chiến của nước Mỹ xảy ra từ 1861 – 1865 sau hơn một thập
niên căng thẳng giữa miền Bắc và miền Nam trong vấn đề tranh chấp chế
độ nô lệ và quyền lợi của tiểu bang. Thêm vào nửa là cuộc đắc cử của
tổng thống Abraham Licoln năm 1860. Cuộc nội chiến tàn khốc này đả lấy
khoảng 360,000 sinh mạng quân nhân của chính phủ Liên Bang (Union) và
282,000 thương tật. Quân Liên Hội (Confederates) mất khoảng 259,000
quân nhân và số thương tật không có thống kê. Sau đây là những nguyên
do chính đưa đến trận nội chiến.
Kinh tế và xã hội khác nhau giữa miền Bắc và miền Nam
Với sự sáng chế máy tỉa hột bông của Eli Whitney năm 1793 nghành dệt
bông sợi trở nên rất lợi nhuận vì máy này tiết kiệm được nhiều thời giờ để
lựa hột ra khỏi bông của nhân công. Đồng thời nhiều đồn điền chuyển qua
nghành bông sợi do đó nhu cầu cần nhân công với giá rẻ hoặc nô lệ gia tăng
rất lớn. Vì vậy kinh tế miền Nam trở thành kinh tế trồng trọt mùa màng
bông sợi và nô lệ. Trong khi đó kinh tế miền Bắc dựa trên căn bản công
nghiệp, kỹ nghệ. Trong thực tế nhiều nhà kỹ nghệ miền Bắc mua những
kiện bông mới gặt từ các đồn điền miền Nam để chế biến thành hàng vải
Sự kiện này đã đưa đến sự khác biệt quan điểm kinh tế. Miền Nam chú
trọng vào nông nghiệp, đồn điền trong khi miền Bắc chú trọng đến đời
sống thành thị và kỹ nghệ. Sự tiến bộ của kỹ nghệ đã thay đổi xã hội miền
Bắc khi các tầng lớp khác biệt văn hóa, giai cấp phải làm việc chung nhau.
Trái lại xã hội miền Nam vẫn giử nếp sống cổ của nông nghiệp.

Sự tranh chấp quyền lực giữa chính phủ tiểu bang và liên bang
Sau cuộc chiến thắng giành độc lập từ vương quốc Anh, American Revo-
lution (1775-1783), có hai chính kiến khác biệt: bênh vực quyền lực các
tiểu bang, hoặc tập trung quyền lực ở chính phủ liên bang. Chính phủ đầu
   163   164   165   166   167   168   169   170   171   172   173